بروز علائم کمخونی به میزان و شدت تخلیه ذخایر آهن در بدن بستگی دارد. احساس ضعف، خستگی زودرس، بیحوصلگی،کاهش قدرت یادگیری، سیاهی رفتن چشم، سرگیجه، سردرد، بیاشتهایی و حالت تهوع و خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها.
کمبود ویتامین D و پرانتزیشدن پاها پرانتزیشدن پاها، نرمی استخوان، درد استخوان بهخصوص در ناحیه پاها، درد ماهیچه و ضعف عضلانی، تاخیر در بستهشدن ملاج در کودکان که با نام بیماری راشیتیسم شناخته میشود، از عوارض کمبود ویتامین D است.
در راشیتیسم شدید، کلسیم خون بسیار پایین میآید که باعث اسپاسم ماهیچهای و مشکلهای تنفسی میشود. مشکلهای تنفسی ممکن است بهدلیل ضعف عضلات تنفسی و نرمی استخوانهای قفسه سینه باشد...
و اما سایر عوارض کمبود ویتامین D: • تاخیر در دندان درآوردن اطفال
• آمادگی ابتلا به عفونت
• کجخلقی
منابع: سوپ پای مرغ و ماهی
کمبود کلسیم و کوتاه قدی: • کاهش رشد قدی
• عدم استحکام کافی دندان و افزایش خطر پوسیدگی آن و بیماری لثه
• پوکی و نرمی استخوان
• ایجاد تشنج به علت کاهش میزان کلسیم خون (تتانی)
منابع: شیر، ماست و اسفناج
کمبود آهن و رنگپریدگی: بروز علائم کمخونی به میزان و شدت تخلیه ذخایر آهن در بدن بستگی دارد... و اما مهمترین عوارض کمبود آهن:
• رنگپریدگی دائمی مخاط داخل لب و پلک چشم و زبان که به رنگ صورتی کمرنگ خواهد بود.
• احساس ضعف، خستگی زودرس، بیحوصلگی، بیتفاوتی و گوشهگیری
• کاهش قدرت یادگیری و افت تحصیلی بهدلیل کاهش ضریب هوشی
• سیاهی رفتن چشم، سرگیجه، سردرد، بیاشتهایی و حالت تهوع
• خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها
• کاهش مقاومت بدن در برابر عفونتها
• در مراحل پیشرفتهتر کمخونی تنگی نفس همراه با تپش قلب و تورم قوزک پا مشاهده میشود.
منابع: اسفناج، جگر، قلوه و تخممرغ
کمبود ویتامین C و خشکی پوست و مو: • خشکی پوست و مو
• دیر خوبشدن زخمها
• تحریکپذیری
• خستگی و کوفتگی
• کاهش وزن
• دردهای عضلانی و درد مزمن در اندام یا مفاصل
• خونریزی زیرجلدی یا کبودی
• خونریزی از لثه
منابع: مرکبات، فلفل سبز
کمبود نیاسین(B3) و ضایعات پوستی: • ضایعات پوستی
• تغییرهای پوستی نیز بروز میکند به این صورت که نواحی از پوست که در معرض نور آفتاب هستند (دستها، بازو، گردن و پاها) دچار ترک خوردگی، تیرگی رنگ و درماتیت پوستهریزیکننده خواهندشد.
• ضعف عضلانی و بیاشتهایی
• تغییرهای دستگاه گوارش به شکل تحریکپذیری و التهاب غشای مخاطی دهان و لوله گوارش
• اختلال سیستم عصبی با نشانههایی مثل گیجی و منگی، التهاب عصبی
منابع: حبوبات، بادامزمینی، دل و قلوه
کمبود روی و ریزش مو: • آلوپسی (ریزش مو)
• جراحات در پوست
• تاخیر رشد و کوتاه قدی
• بلوغ جنسی دیررس
• اختلال در تولید مثل
• تاخیر در بهبود زخم
• اختلال در اشتها
• اختلالهای ایمنی
• اختلالهای رفتاری
• مشکلات چشمی شامل ترس از نور و شب کوری
• اختلالهای چشایی
منابع: میگو، گوشتقرمز، مرغ
کمبود ویتامین B12 و رنگپریدگی: • رنگپریدگی پوست
• احساس ضعف و خستگی
• از دست دادن اشتها
• خونریزی لثه و قرمز شدن زبان
• کرختی و گزگز دستها و پاها
• معدهدرد و کاهش وزن
• اسهال و یبوست
منابع: ماهی حلوا، جگر و گوشت قرمز
کمبود ید و خشکی پوست: • بارزترین نشانه گواتر، بزرگی غده تیروئید است. در بدن خشکی پوست، تنبلی، خوابآلودگی، عدم تحمل سرما و یبوست است
• کاهش مقاومت بدن در برابر عفونتها
• کاهش قدرت یادگیری و ضریب هوشی
• این علائم در مناطقی که کمبود ید شدید است شامل عقبماندگی در رشد مغزی و جسمی، اختلالهای عصبی و روانی، لوچی چشم و کری و لالی است.
منابع: میگو، آلو بخارا و سینه بوقلمون منبع: هفته نامه سلامت،
http://www.asriran.com/fa/news/428370